वाई:-माध्यमिक विद्यालय शिरगाव येथे सहाय्यक कृषी अधिकारी व्ही.पी.शेळके यांचे प्रेरणादायी मार्गदर्शन.
पत्रकार सुरेखा भोसले वाई तालुका महिला कार्याध्यक्ष
ACLS INTERNATIONAL PRESS REPORTER ASSOCIATION राष्ट्रीय अध्यक्ष संपादक प्रल्हाद चव्हाण-8208717483
RPS STAR NEWS ( माहिती आणि प्रसारण मंत्रालय दिल्ली नोंदणीकृत )
माध्यमिक विद्यालय शिरगाव येथे सहाय्यक कृषी अधिकारी व्ही.पी.शेळके यांचे प्रेरणादायी मार्गदर्शन.
खरीप हंगाम मोहीम ,कृषी योजनांची माहिती आणि कमी खर्चात अधिक उत्पादन’
शिरगाव, वाई दि 21/06/2025 माध्यमिक विद्यालय शिरगाव येथे आज सहाय्यक कृषी अधिकारी व्ही.पी. शेळके यांनी विद्यार्थ्यांना कृषी क्षेत्रातील अमर्याद संधी आणि आधुनिकतेचा मंत्र देत, ‘शेती केवळ उदरनिर्वाहाचे साधन नाही, तर ती विज्ञान, उद्योग आणि समृद्धीची वाट आहे,’ असा आत्मविश्वास दिला. कार्यक्रमाच्या अध्यक्षस्थानी माजी उपसरपंच, शिरगाव श्री. रघुनाथ भोसले हे होते, तर रोजगार सेवक, शिरगाव श्री. सचिन भोसले आणि शाळा व्यवस्थापन समितीचे अध्यक्ष श्री. सचिन भोसले यांची प्रमुख उपस्थिती होती. याप्रसंगी इतर शिक्षक, शिक्षकेतर कर्मचारी आणि मोठ्या संख्येने विद्यार्थी उपस्थित होते. श्री. शेळके यांच्या सखोल आणि प्रेरणादायी मार्गदर्शनाने विद्यार्थ्यांमध्ये शेतीकडे पाहण्याचा दृष्टिकोनच बदलून गेला.
‘मिलेट्स’ ते ‘नैसर्गिक शेती’: आरोग्य आणि समृद्धीचे गमक:
श्री. शेळके यांनी आपल्या मार्गदर्शन ची सुरुवात ‘मिलेट्स’ (भरड धान्य) च्या जागतिक महत्त्वापासून केली. ज्वारी, बाजरी, नाचणी यांसारख्या पौष्टिक धान्यांचे आरोग्यदायी फायदे, त्यांची वाढती मागणी आणि बदलत्या हवामानाला तोंड देण्याची त्यांची क्षमता यावर त्यांनी प्रकाश टाकला. यानंतर त्यांनी नैसर्गिक शेतीचे महत्त्व पटवून दिले. “नैसर्गिक शेती ही केवळ जमिनीची सुपीकता टिकवत नाही, तर ती पर्यावरणपूरक असून मानवी आरोग्यासाठी अमृत समान आहे,” असे ते म्हणाले. रासायनिक खते व कीटकनाशकांपासून मुक्ती मिळाल्यास जमीन, पाणी आणि हवा प्रदूषित होण्यापासून वाचते, तसेच विषमुक्त अन्न मिळते यावर त्यांनी भर दिला. प्रत्येक शेतकरी बांधवांनी आपल्या शेतातील किमान पाच गुंठे तरी घरी खाण्यासाठी नैसर्गिक ही शेती करावी असे आवाहन केले
तंत्रज्ञानाचा हात: ॲप्स, योजना आणि उत्पादन खर्च कपात:
आधुनिक शेतीत तंत्रज्ञानाचा वापर किती क्रांती घडवून आणू शकतो, हे सांगताना त्यांनी ‘इ-पीक पाहणी’, ‘महाविस्तार ए आय’, ‘दामिनी’, ‘कृषिक’ यांसारख्या कृषी ॲप्सची उपयुक्तता समजावली. ‘महाडीबीटी’, ‘ प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजना आणि ‘फार्मर आयडी’ काढल्याशिवाय सरकारी योजनां चा लाभ घेता येणार नाही अशी महत्त्वाची सूचना दिली. सर्व विद्यार्थ्यांनी आपल्या पालकांना हे फार्मर आयडी काढून घेण्यासाठी संदेश द्यावा असे आवाहन केले “शेतकऱ्यांनी आता केवळ कष्टकरी न राहता स्मार्ट शेतकरी बनावे,” असे आवाहन त्यांनी केले. उत्पादन खर्च कमी करण्याचे अनेक नैसर्गिक उपाय त्यांनी सांगितले, ज्यात ‘पक्षी थांबे’ (जैविक कीड नियंत्रण), ‘निंबोळी अर्क’, ‘दशपर्णी अर्क’ यांसारख्या स्वस्त आणि प्रभावी नैसर्गिक कीटकनाशकांचा वापर तसेच ‘अमावस्या फवारणी’सारख्या पारंपारिक परंतु वैज्ञानिकदृष्ट्या उपयुक्त पद्धतींचा समावेश होता.
हवामान अनुकूल शेती: भविष्याचा वेध:
बदलत्या हवामानामुळे शेतीसमोर निर्माण झालेल्या आव्हानांवर मात करण्यासाठी ‘मूलस्थानी जलसंधारण’ (In-situ water conservation), ‘बीबीएफ (ब्रॉड बेड फरो) पद्धत’ आणि ‘टोकन’ यांसारख्या हवामान अनुकूल पेरणी पद्धतींवर त्यांनी भर दिला. यामुळे जास्त पाऊस झाला तरी नुकसान कमी होते पाण्याचा अपव्यय टाळून कमी पाण्यात अधिक उत्पादन कसे घेता येते, हे त्यांनी सोप्या भाषेत स्पष्ट केले. फवारणी करताना घरच्या घरी पोत्यापासून संरक्षक कोट कसा बनवायचा त्याचे प्रात्यक्षिक करून दाखवले आणि तालुका कृषी विभागाच्या व्हाट्सअप चॅनेलसारख्या माहितीच्या जलद स्त्रोतांबद्दलही त्यांनी मार्गदर्शन केले.
तरुणांसाठी कृषी क्षेत्र: एक उद्योजकीय क्षितिज:
श्री. शेळके यांनी आपल्या मार्गदर्शनाचा मुख्य भर तरुणांना शेतीकडे आकर्षित करण्यावर दिला. त्यांनी ‘सह्याद्री फार्म’सारख्या यशस्वी सहकारी संस्थांचे उदाहरण देत, शेतीत ‘मार्केटिंग’, ‘ब्रँडिंग’, ‘नवीन तंत्रज्ञानाचा अवलंब’ (New Technology Scope) आणि ‘आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स’ (AI) सारख्या आधुनिक संकल्पनांचा वापर करून किती मोठी प्रगती साधता येते हे पटवून दिले. “शेती आता केवळ पारंपरिक व्यवसाय राहिलेली नाही; ती आता एक आधुनिक, बहुआयामी आणि प्रचंड क्षमता असलेला उद्योग बनली आहे. तरुणांनी केवळ नोकरीच्या मागे न लागता, शेतीत स्वतःचे स्टार्ट-अप्स सुरू करून नवे विक्रम घडवावेत,” असे आवाहन त्यांनी केले.
यावेळी अध्यक्षीय भाषणात श्री. रघुनाथ भोसले यांनी कृषी अधिकारी श्री. शेळके यांच्या मार्गदर्शनाचे कौतुक केले आणि विद्यार्थ्यांना या माहितीचा उपयोग करून शेतीत यश मिळवण्याचे आवाहन केले. या सत्राने ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांना कृषी क्षेत्रातील नवनवीन संधींची ओळख करून दिली आणि त्यांच्या मनात भविष्यात शेतीत करिअर घडवण्याची बीज पेरली, असे मत मुख्याध्यापकांनी व्यक्त केले. हा कार्यक्रम विद्यार्थ्यांसाठी खऱ्या अर्थाने एक दिशादर्शक ठरला.
