भुईंज:-‘मिलेट्स ते पुढची पिढी’ आणि नैसर्गिक शेतीवर शिवनेरी शेतकरी गटाचे भुईंजमध्ये विशेष मार्गदर्शन शिबिर.
पत्रकार सुरेखा भोसले वाई तालुका महिला कार्याध्यक्ष
ACLS INTERNATIONAL PRESS REPORTER ASSOCIATION राष्ट्रीय अध्यक्ष संपादक प्रल्हाद चव्हाण-8208717483
RPS STAR NEWS ( माहिती आणि प्रसारण मंत्रालय दिल्ली नोंदणीकृत )
‘मिलेट्स ते पुढची पिढी’ आणि नैसर्गिक शेतीवर शिवनेरी शेतकरी गटाचे भुईंजमध्ये विशेष मार्गदर्शन शिबिर.
भुईंज, दि. २२ जून २०२५: भुईंज येथील शिवनेरी शेतकरी गटाने आज ‘मिलेट्सचे महत्त्व: किचन ते पुढची पिढी आरोग्य’ आणि ‘नैसर्गिक शेती’ या महत्त्वाच्या विषयांवर एकदिवसीय मार्गदर्शन शिबिराचे यशस्वी आयोजन केले. या शिबिराला परिसरातील शेतकरी आणि युवकांनी मोठ्या संख्येने उपस्थिती लावली आणि आधुनिक तसेच नैसर्गिक शेती पद्धतींबद्दल सखोल माहिती जाणून घेतली.
कार्यक्रमाच्या प्रमुख उपस्थितीमध्ये भुईंजचे उपसरपंच, मा. श्री. शुभम (अण्णा) पवार, ग्रामपंचायत सदस्य गजानन भोसले आणि सहाय्यक कृषी अधिकारी प्रियंका शिर्के, भुईंज या उपस्थित होत्या. शिवनेरी शेतकरी गटाचे सदस्य जगदेव निकम, विक्रम राजे भोसले, संतोष शेडगे, रमेश सावंत, जनार्दन भोसले, शंकर यादव, अशोक भोसले, विलास इंगवले, मदन निकम, सुभाष निकम, तसेच महिला सदस्या श्रद्धा गायकवाड, पूजा भोसले, स्मिता भोसले, यांसह इतर मान्यवर उपस्थित होते. या शिबिराचे प्रमुख मार्गदर्शन सहाय्यक कृषी अधिकारी व्ही. पी. शेळके यांनी केले.
‘मिलेट्स’चे महत्त्व आणि ‘किचन ते पुढची पिढी’ संकल्पना:
शिबिराची सुरुवात ‘मिलेट्स’ म्हणजेच भरड धान्यांच्या मानवी आरोग्यासाठी असलेल्या महत्त्वावर मार्गदर्शन करून झाली. बदलत्या जीवनशैलीत मिलेट्सचा आहारात समावेश कसा फायदेशीर ठरू शकतो, तसेच त्यांचे आरोग्यदायी गुणधर्म यावर विस्तृत चर्चा करण्यात आली. ‘मिलेट्स ते पुढची पिढी’ या संकल्पनेतून मिलेट्सचा दैनंदिन आहारात समावेश करण्याचे महत्त्व पटवून देण्यात आले, ज्यामुळे भावी पिढीचे आरोग्य सुरक्षित राखता येईल.
डॉ. पंजाबराव देशमुख नैसर्गिक शेती मिशन अंतर्गत प्रात्यक्षिक:
या शिबिराचे मुख्य आकर्षण म्हणजे नैसर्गिक शेती पद्धतींचे झालेले प्रात्यक्षिक. डॉ. पंजाबराव देशमुख नैसर्गिक शेती मिशन या योजनेअंतर्गत, सहाय्यक कृषी अधिकारी व्ही. पी. शेळके यांनी दशपर्णी अर्क आणि जीवामृत तयार करण्याच्या पद्धती शेतकरी बांधवांना समजेल अशा हसतखेळत भाषेत समजावून सांगितल्या. ज्यामुळे शेतकऱ्यांना नैसर्गिक निविष्ठा चा वापर कसा करावा याची स्पष्ट कल्पना मिळाली. उत्पादन खर्च कमी करण्याच्या दृष्टीने पक्षी थांबे, निंबोळी अर्क, दशपर्णी अर्क आणि अमावस्या फवारणी यांसारख्या पारंपरिक आणि नैसर्गिक उपायांवर भर देण्यात आला.
सुरक्षित फवारणीचे प्रात्यक्षिक:
फवारणी करताना घ्यावयाची काळजी यावरही तज्ज्ञांनी मार्गदर्शन केले. विशेष म्हणजे, घरच्या घरी घरगुती पोत्यापासून फवारणी करतानाचा संरक्षण कोट (प्रोटेक्टिव्ह कोट) कसा तयार करावा, याचे प्रात्यक्षिक करून दाखवण्यात आले, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना स्वतःच्या आरोग्याची काळजी कशी घ्यावी याची माहिती मिळाली.
आधुनिक तंत्रज्ञान आणि शेतीत युवकांचे भविष्य:
यावेळी शेतकऱ्यांना शेतीसाठी उपयुक्त ठरणारे विविध मोबाईल ऍप्लिकेशन्स आणि सरकारी योजनांची माहिती देण्यात आली. यामध्ये ई-पीक पाहणी, महाविस्तार एआय, दामिनी, कृषिक यांसारख्या ॲप्सचा वापर कसा करावा हे समजावून सांगण्यात आले. तसेच, महाडीबीटी, पीएम किसान आणि फार्मर आयडी यांसारख्या योजनांचा लाभ घेण्यासाठीची प्रक्रिया स्पष्ट करण्यात आली.
हवामानाशी जुळवून घेणाऱ्या पेरणी पद्धतींवरही यावेळी मार्गदर्शन करण्यात आले. मूलस्थानी जलसंधारण, बीबीएफ (ब्रॉड बेड फरो) आणि टोकन पद्धत यांसारख्या तंत्रांमुळे बियाणे बचत, अधिक पाऊस झाला तरी संरक्षण, पावसाचा खंड पडला तरी पिकाचे संरक्षण होते आणि उत्पादन कसे वाढते यावर चर्चा झाली.
या शिबिरात विशेषतः तरुणांना शेतीत येण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यात आले. बदलत्या काळानुसार शेतीमध्ये नवीन तंत्रज्ञान (New Technology), विशेषतः आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI), कसे महत्त्वाचे ठरत आहे आणि यामुळे शेतीत करिअरच्या संधी कशा वाढत आहेत यावर भर देण्यात आला.
शिवनेरी शेतकरी गटाने आयोजित केलेल्या या अभिनव शिबिरामुळे शेतकऱ्यांमध्ये नैसर्गिक शेती आणि आधुनिक तंत्रज्ञानाबद्दल जागरूकता वाढण्यास मदत झाली. गटाच्या व्हॉट्सॲप द्वारे भविष्यातही अशाच प्रकारची उपयुक्त माहिती शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवली जाईल, असे आयोजकांनी सांगितले. हे शिबिर ‘किचन ते पुढची पिढी’ या संकल्पनेला जोडून शेतकऱ्यांच्या आरोग्याबरोबरच जमिनीचे आरोग्य आणि पर्यावरणाचे संतुलन राखण्यासही प्रोत्साहित करणारे ठरले.
